De eerste professionele reclameontwerper die door Philips in dienst wordt genomen is de op 20 mei 1897 in Neurenberg geboren Duitser Hans Oertle. Hij krijgt les van o.a. Rudolf Schiestl, professor aan de Kunstnijverheidsschool te Neurenberg, en Adolf Hengeler, professor aan de Academie voor Beeldende Kunsten te München. In 1922 wordt Oertle bij Philips aangenomen door Dr. Halbertsma die zelf een jaar eerder zijn carrière bij Philips was begonnen en verantwoordelijk was voor de afdeling Technische Propaganda. Het is mogelijk dat Halbertsma Oertle gekend heeft door zijn verblijf in Duitsland. Halbertsma haalde namelijk zijn diploma voor elektrotechniek aan de T.H. te Darmstadt en werkte vervolgens van 1914 tot 1921 bij de firma Dr. Ing. Schneider en Co te Frankfurt-am-Main.

In de ruim twee jaar dat Oertle bij Philips werkt, woont hij in het pas gebouwde Philipsdorp, een door Philips zelf aangelegde wijk voor Philipsarbeiders in Eindhoven. In september 1924 verlaat hij Philips en keert terug naar Duitsland. Oertle ontwerpt onder andere verpakkingen van autolampen en radiobuizen, en hij maakt affiches. Een van zijn bekendste affiches is die voor de Argentalamp die begin 1922 door Philips op de markt wordt gebracht. In het vakblad De Reclame wordt toegegeven dat de affiche opvalt, maar verder heeft het blad er geen goed woord voor over. De kritiek wordt echter vooral ingegeven door het feit dat Philips een buitenlander in plaats van een Nederlander, als reclameontwerper heeft aangenomen. Oertle werkt als illustrator mee aan het boekje "Een kijkje in de Gloeilampenfabricage". De hierbij afgedrukte bladzijde toont enige typische werkzaamheden van de Glasfabriek, zoals het uit de hand vervaardigen van de vuurvaste lemen kuipen waarin het glas gesmolten wordt.

Vóór de Tweede Wereldoorlog heeft Oertle nog diverse keren in het buitenland gewerkt. In de oorlog wordt hij door de geallieerden gevangen genomen. Tijdens zijn gevangenschap maakt hij veel schilderijen voor de Amerikanen. Na de oorlog vestigt Oertle zich voorgoed in Neurenberg, waar hij begin 1975 overlijdt. Zijn vrouw Frieda treedt na zijn dood in in een plaatselijk vrouwenklooster. Alle schilderijen van haar man vermaakt ze bij haar dood aan het klooster. De schilderijen hingen er in 1997 nog steeds. Een van die schilderijen is een zelfportret van Oertle met zijn vrouw. Verder hangen er diverse landschappen waaronder enkele uit Italië en Griekenland. Volgens Gertrud Oertle, de vrouw van een neef van Hans Oertle, was Hans Oertle een goede schilder waarvan regelmatig werk op tentoonstellingen te zien was. Hij schilderde altijd met olieverf. Oertle was een aparte persoonlijkheid en zag er altijd onmiskenbaar als kunstenaar uit.

Signatuur:


Bronnen:

• Bevolkingsregister Eindhoven (Regionaal Historisch Centrum Eindhoven).
• Hans Vollmer, Allgemeines Lexikon der Bildende Künstler des XX. Jahrhunderts, Leipzig 1956.
• Pionier wordt 65 jaar in Philips Koerier, 6 maart 1954.
• Prof. Dr. Ing. N.A. Halbertsma, 75 Jaar electrische verlichting in AO-reeks, 21 oktober 1954.
• Interview Prof. Dr. Ing. N.A. Halbertsma door de Hr. Verff, 16 juni 1964 (Philips Company Archives, Eindhoven).
• De Reclame, maart 1923.
• Wouter Hulstijn, Een kijkje in de gloeilampenfabricage, Eindhoven [z.j.].
• Schrijven van Gertrud Oertle d.d. 23 april 1997 aan de auteur.

Voor meer werk van Hans Oertle klik hier.